Sierpc liczy obecnie ok. 18 000 mieszkańców. Istnieją różne interpretacje nazwy miasta:
- Najstarsza z nich mówi o dolinie rzeki Sierpienicy w kształcie sierpa – stąd nazwa osady.
- W 1957 r. badacz Karol Zierhoffer wyprowadził nazwę od imienia Wszepraw, zdrobniale Siepraw.
- W "Herbarzu Miast Polskich" z 1994 r. podano pochodzenie od nazwy osobowej "Sierpek".
Obecnie istnieją wg. naszych ustaleń 52 historyczne nazwy miasta, które znaleźć można w europejskiej historiografii.
Najstarsze ślady osadnictwa ludzkiego na terenie tzw. ziemi sierpeckiej sięgają czasów neolitu (5200 – 1900 p.n.e.).
W czasach cesarstwa rzymskiego w okolicach Sierpca przebiegał tzw. „szlak bursztynowy”, który rozwinął pierwszy prymitywny handel, czego dowodem są monety rzymskie odnajdywane na terenie ziemi sierpeckiej.
W X wieku w miejscu dzisiejszego Sierpca istniał drewniany, warowny gród. W 1003 r. wg tradycji powstał kościół farny pw. Św. Wita, Modesta i Krescencji w miejscu pogańskiej świątyni.
Pierwszy raz w dziejach Sierpc notowany jest w tzw. falsyfikacie mogileńskim, który pochodzi z 1155 r.
Za datę przyjęcia przez Sierpc praw miejskich uznaje się 8 maja 1322 r. Jest to data wydania dokumentu poświadczającego zamianę różnych wsi i dochodów między księciem płockim Wacławem a biskupem płockim Florianem. Wacław w dokumencie tym wyraża gotowość na nadanie lokacji i wyraża zgodę na wybudowanie w Sierpcu zamku oraz opasanie osady murem.
Od 1534 r. Sierpc zostaje podzielony na dwie części pomiędzy spadkobierców rodziny Sieprskich. Pod rządami Sieprskich w XVI wieku miasto przeżywa swój „złoty wiek”, który kończy się w czasie „potopu szwedzkiego” z lat 1650-1655.